Informata të përgjithshme

Republika e Kosovës është shtet i themeluar me 17.02.2008, shtrihet në Evropën jug-lindore, në pjesën qëndrore të gadishullit Ballkanik. Në jug-perëndim kufizohet me Shqipërinë, në veri-perëndim me Malin e Zi, në veri me Serbinë dhe në lindje dhe jug-perëndim me Maqedoninë. Në bazë të Kushtetutës së Republikës së Kosovës, të aprovuar me 16.06.2008, Republika e Kosovës është shtet multietnik, ku janë të vendosura edhe institucionet ndërkombëtare siç është EULEX, i cili është  si monitorues të implementimit te Kushtetutës, Gjyqësisë dhe Policisë. Topografikisht, Kosova përfaqëson një pellg të rrafshët të rrethuar me male të larta nga te gjitha anët.

  • Sipërfaqja: 10,908 km² (4,212 milje katror).
  • Numri i banorëve: 1,859,203 (2014).
  • Përkatësia etnike: 92% Shqiptarë, 4% Serbë, 4% të tjerë (Turq, Romë, etj.).
  • Demografia: 49.66% femra, 50.34% meshkuj.
  • Shkalla e njohjes së shkrim-leximit: 89.8% femra, 97.7% meshkuj.
  • Qeverisja: Presidenca e Republikës së Kosovës, Kuvendi i Republikës së Kosovës, Qeveria e Republikës së Kosovës.
  • Valuta: Euro (€).
  • GDP për banorë: 3,000 Euro (2016).
  • Papunësia: 32.90 % (2015).
  • Inflacioni: 2.15% (mesatarja 2003-2015).
  • Industritë kryesore: Bujqësia, Energjia, Minierat.
  • Importi: 271,550,000 € (2016): Serbia (14.50%), Gjermania (11.19%), Turqia (9.58%), Kina (8.84%), Shqipëria (5.77 %), Maqedonia (5.46%), Të tjera (36.22%).
  • Eksporti: 36,633,000 € (2016).

Dega kryesore ekonomike e Kosovës, pike se pari ka qene industria (bujqësia dhe pyjet, minierat dhe energjetika) dhe manifaktura qe ka dhënë një kontribut me te vogël për shtimin e pasurisë. Rreth 30 % e GDP ka ardhur nga dërgesa e te hollave nga diaspora (kryesisht nga Gjermania dhe Zvicra), qe llogaritet për 20% te popullatës se Kosovës se para luftës civile te 1999.

Mbi 65 % e popullatës punonjëse rezident në Kosovë, është e punësuar në sektorin bujqësor. Më parë Kosova ka qenë një bilanc tregtar shumë negativ në këtë sektor. Produktet ushqimore tashmë janë segmenti më i madh i importit, duke llogaritur për 30 % të vlerës totale te importeve.

Përveç shfrytëzimit të linjitit nga furnizuesit me energji, kompania Energjetike e Kosovës (KEK) dhe nxjerrja e materialeve të ndërtimit, sektori formal i minierave ka mbetur i ngrirë qysh nga ndërhyrja e NATO – s në 1999 dhe ende nuk po kryhen operacione aktive minerare.

Lëndët plastike dhe të drurit kontribuojnë në masën 34 % të eksportit, të ndjekura nga metalet (31 %), që pothuajse ekskluzivisht rrjedhin nga skrapet.

Sektori energjetik ka qenë në të kundërt i prekur nga një mungesë investimesh për të zëvendësuar pajisjet e vjetërsuara te Bllokut Lindor. Atje ndodhen dy termocentrale qe punojnë me linjat (TPP) dhe këto kane gjithashtu nevojë për ripërtëritje. 50 % e të gjithë energjisë elektrike te prodhuar nga KEK kumbet si rezultat i problemeve teknike ose nga mos pagesa prej konsumatorëve, kështu që kompania merr pagesë vetëm 40 % të energjisë të mjaftueshme për t’i shërbyer tregut shtëpiak, po ndërprerjet e energjisë kushtëzojnë plotësimin e furnizimit me energji elektrike nga importi.

.

Termocentrali i KEK në Prishinë

Sektori i mineraleve të Kosovës ka qenë një furnizues kyç për ekonominë e Ish. Jugosllavisë. Gjeologjia e Kosovës është e larmishme dhe si rezultat janë zbuluar një gamë e gjerë mineralesh, që janë tashmë në sasi të shfrytëzueshme. Këtu përfshihet linjiti, plumb – zinku, argjendi, nikeli, kromi, alumini, magneziumi me lloje të ndryshme materialesh ndërtimi. Menaxhimi i keq dhe investim i pakët si dhe zhvillimet politike në ish. Jugosllavi, që sollën dhe ndërhyrjen e NATO – s, kanë pasur një efekt negativ dramatik mbi industrinë minerare të Kosovës dhe në sasinë e metaleve te prodhuara në të gjithë rajonin. Kjo gjë nxjerr në pah rolin e madh që ka luajtur Kosova në ekonominë e Ish. Jugosllavisë si furnizuese e lëndëve të lara.

Shfrytëzimi i gurëve pllakore